En Uzun Süre Yaşayan Hayvanlar Nelerdir
Dünyada en uzun süreler boyunca yaşayabilen hayvan hangisidir? Karada yaşayan hayvanlar genellikle maksimum 70-80 yıllık bir ömre sahipken, suda yaşayanlar için çok daha uzun yaşam süreleri mevcuttur. Hatta, bazıları ölümsüzdür.
Günümüzde insanlar teknoloji ve tıp biliminin gelişimi ile birlikte en fazla 120-150 yaş aralığına kadar yaşayabilirken, hayvanlardan bazıları yaşam süreleri bakımından bu süreleri ikiye katlamış, hatta bazıları ölümsüzlüğün sırrını çözmüş durumdadır. En uzun süre yaşayan hayvanlar, yaşlanma sürecini durduracak ve hatta bazen durduracak veya tersine çevirecek özelliklerle donatılmıştır.
Peki nasıl bu kadar uzun süreler yaşayabiliyorlar? Hala bu konu üzerinde çalışmalar gerçekleştirmeye devam eden araştırmacılar, uzun ömürlü hayvanların yaşam alanlarına görev adaptasyon sağlamalarının ve metabolizmalarının bunu sağladığını düşünüyorlar. Nitekim, uzun süreli yaşayan hayvanlar incelendiğinde, metabolizma hızının maksimum yaşam süresiyle ters orantılı olduğu görülebiliyor. Bu da hızlı yaşayan türlerin genç yaşta öleceği, daha yavaş metabolizma hızına sahip olanların ise daha yavaş ve daha uzun süreler boyunca yaşayabileceği anlamına geliyor.
En uzun süreler yaşayabilen hayvanlar listesinde, büyük bir bölüm deniz canlılarından oluşmaktadır. Bunun nedeni ise, genellikle koşulların stabil olduğu suyun derinliklerinde yaşayan canlılarda metabolizma hızının sabit ve yavaş kalmasından kaynaklanıyor. Örneğin; Grönland köpekbalıkları ve balinaları soğuk koşullarda yaşamaları nedeniyle yavaş bir metabolizmaya sahiptirler ve yaşam süreleri 200 yıldan fazladır.
Karada yaşayan canlılar arasında ise, listeye girebilecek seviyede uzun yaşayan hayvan türü kaplumbağalardır. Yavaş hareketleri ile bilinen devasa kara kaplumbağalarının yaşam süreleri 120 yılı geçkindir.
Yaşam Süresi Uzun Hayvanlar
Kara Kaplumbağaları
Dünyanın dört bir yanında bulunan farklı türlerdeki kaplumbağaların geneli uzun yaşam sürelerine sahiptirler. Bu kaplumbağalar, listedeki diğer pek çok hayvan gibi, yavaş metabolizma hızına sahiptiler. Yaşam süreleri boyunca son derece yavaş hareket ederler, bitkilerle beslenirler ve günde yaklaşık 16 saate kadar dinlenirler.
Yapılan araştırmalara göre, normalde yaşla birlikte bozulan hasarlı hücreleri hızlı bir şekilde öldürme yetenekleri, kaplumbağaların çok uzun yaşamasına yardımcı olmaktadır.
Kara kaplumbağaları arasında tarihte kaydedilmiş en uzun süreli yaşayan tür Seyşeller dev kaplumbağasıdır. 191 yaşındaki Jonathan isimli bu kaplumbağanın 1832 yılında doğduğu tahmin edilmektedir.
Diğer uzun yaşam süresine sahip kara kaplumbağası türü ise, Galapagos kaplumbağalarıdır. Bu türün 175 yıla kadar yaşadığı bilinmektedir.
Kırmızı Deniz Kestanesi
Kırmızı deniz kestanesi, dikenlerle kaplı küçük, yuvarlak şekilli omurgasız hayvanlardır. Sığ sularda yaşayan bu omurgasızlar, deniz bitkileriyle beslenirler.
Bu hayvanların bir yırtıcı tarafından avlanmaları, bir hastalıktan ölmeleri veya bir balıkçı tarafından yakalanmamaları durumunda 200 yıldan fazla yaşadıkları bilinmektedir. Araştırmacılardan bazıları ise, 100 yaşındaki bir kırmızı deniz kestanesinin bile hiçbir yaşlılık belirtisi göstermemesi nedeniyle ölümsüz olabileceklerini düşünmektedir.
Grönland Balinası
Dünya üzerinde en uzun süre yaşan memeli Grönland balinasıdır. Yaklaşık 18 metrelik boyu ile dünyanın en büyük beşinci balinası, 75-100 ton arasında değişen ağırlığıyla da dünyanın en ağır hayvanları listesinde yer almaktadır.
Kutuplara yakın bölgelerde yaşan bu balinaların yaşam süreleri hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, günümüzde balinalar üzerindeki geçmişten kalan zıpkın uçları incelendiğinde, balinaların en az 200 yıl yaşayabildikleri ortaya çıkmıştır.
Bu, her yönüyle rekorlar kitabında yer alan balinaların 300 yıla yaklaşabilecek bir yaşam süresi olduğu da söyleniyor.
Grönland Köpekbalığı
Grönland köpekbalığı, tıpkı Grönland balinaları gibi kutuplara yakın bölgelerde yaşarlar. 300 ile 500 yıl arasında yaşadıkları düşünüldüğünde, bu yaşam süreleri ile en uzun süre yaşayan omurgalılardır.
7,5 metreye kadar büyüyebilen bu tür köpekbalıkları, her yıl yaklaşık 1 cm uzarlar. Yaşam sürelerinin tamamını yaklaşık neredeyse saatte 1,5 kilometre hızla hareket ederek geçirirler. Bu yavaş hareketi ve son derece yaşlı görünümleri nedeniyle, zombi köpekbalığı olarak da adlandırılırlar.
Quahog İstridyesi
Quahog istiridyeleri, genellikle Kuzey Atlantik Okyanusu soğuk sularından yaşarlar. Dünyadaki en uzun yaşayan deniz organizmaları arasındadır. Bu istridye türünün her bir üyesi 400 yıldan fazla yaşamaktadır.
2006 yılında İzlanda kıyılarında bulunan bir quahog istridyesi kabuğundaki yıllık büyüme çizgileri sayılarak yaşı hesaplandığında, 507 yaşında olduğu ortaya çıktı. Guiness rekorlar kitabında yer edinen bu istridye, dünyanın en yaşlı hayvanı olarak listeye dahil oldu.
Quahog istridyeleri farklı sıcaklıktaki sularda yaşayabilseler de, soğuk sularda daha yavaş bir metabolizmaya sahip oldukları için bu kadar uzun yaşadığı düşünülmektedir.
Tatlı Su İnci Midyesi
Tatlı su inci midyeleri, besinleri bulundukları tatlı sudan filtreleyen çift kabuklular familyasına bağlı hayvanlardır. Genellikle, Avrupa ve Kuzey Amerika’da suyun hareketli olduğu nehirler ve akarsularda yaşarlar.
Metabolizma hızlarının düşük olması nedeniyle uzun süreler yaşayabilirler. Tarihte kayda geçmiş en yaşlı tatlı su inci midyesi 280 yaşındaydı.
Bu midye türü, çevresel değişikliklere karşı hassas olduğundan dolayı günümüzde nesli tükenmekte olan bir türdür.
Siyah Mercan
Okyanus tabanlarını süsleyen mercanlar, genellikle kaya veya daha çok bitki gibi görünürler. Fakat, polip adı verilen hayvan grubuna ait omurgasızlar olarak küçük organizmalardan oluşurlar. Bu grubun diğer üyeleri arasında denizanası ve deniz şakayıkları da yer alır.
Mercanlar, tek bir organizma gibi hareket eden bir polip kolonisidir. Bu polipler sürekli olarak çoğalır ve zamanla mercan dış iskelet yapısının daha da büyümesine neden olan genetik olarak özdeş bir kopya oluşturarak kendilerini değiştirirler. Bu nedenle mercanlar, tek bir organizma olmaktan ziyade birden fazla benzer organizmadan oluşurlar. Böylelikle, koloni olarak yaşam sürelerini artırabilirler.
Normal şartlar altında tahmini ömrü 70 yıl olduğu bilinen siyah mercanların 2009 yılında Hawaii kıyılarında keşfedilenlerinin yaşları hesaplandığında 4.265 yıl yaşında oldukları ortaya çıkarıldı.
Tüp Solucanı
Tüp solucanı, okyanus tabanında yaşayan omurgasızlar sınıfı bir hayvandır. Boyları 1,5 metreye geçebilen bu omurgasızlar, ucunda bir pembe çiçek bulunan dev bir kamışa benzerler.
Genellikle, kimyasalların deniz tabanındaki çatlaklardan çıkış yaptığı soğuk sızıntı adı verilen daha soğuk, daha kararlı ortamlarda bulunur. Bu çatlakların çevresinde gelişen bakteriler, tüp solucanlarına üzerine yerleşerek, gıda olarak absorbe ettikleri kimyasallardan şekerler oluştururlar ve tüp solucanı ile aralarında karşılıklı faydaya dayalı bir bağlantı kurarak beslenebilirler.
Düzenli olarak 200 yıla kadar yaşadıkları bilinirken, hatta metabolizmalarının yavaşlığı ve bulundukları konumda fazla canlının hayatta kalamamasından dolayı ve tüp solucanlarını avlayan fazla yırtıcı olmaması nedeniyle 300 yıldan fazla yaşayabilirler.
Cam Süngerler
Cam süngerler, okyanusların derinliklerinde yaygın olarak bulunan mercanlara benzer kolonilerden oluşturarak binlerce yıl boyunca yaşayabilir. Dünyadaki en uzun ömürlü süngerler arasında yer alan cam süngerler, yaşamları boyunca okyanus tabanına sıkıca tutunurlar.
Cama benzeyen iskeletlere sahip olmalarından dolayı bu ismi alan bu sünger türü, sudaki çözünmüş gıda parçacıklarını tüketerek hayatta kalırlar.
Cam sünger kolonilerinin günümüzden yaklaşık 40 milyon yıl önce tükendiği düşünülüyordu. Fakat, yakın zaman önce Kanada’daki bir bölgede cam süngeri kolonisi keşfedildi. Bu türün bilinen mevcut tek kolonisi olarak bu süngerlerin yaşları hesaplandığında 9.000-11.000 yıl arasında oldukları ortaya çıkarıldı.
Ölümsüz Denizanası
Ölümsüz denizanası, dünyanın dört bir yanındaki okyanuslarda yaşayabilen, 0,45 santimetreden daha küçük bir denizanası türüdür. Özellikleri nedeniyle sonsuza kadar yaşayabildiği için ölümsüz denizanası olarak adlandırılır.
Bu denizanası türü, yaşam süresini iki evrede geçirirler. Yetişkinlik evresi olarak denizanası ve gençlik dönemi olarak polip olarak yaşarlar. Ve yaşam döngülerini tersine çevirme becerileri nedeniyle asla yaşlanarak ölmeyebilirler. Şöyle ki; tamamen yetişkinliğe ulaştıktan sonra bu denizanaları, genç polip formuna geri dönerek yaşam döngüsünü yeniden başlatma konusundaki benzersiz bir beceriye sahiptiler.
Böylesine eşsiz bir yeteneğe sahip olmaları nedeniyle, bir yırtıcı hayvan tarafından avlanmadıkları sürece ölümsüz olarak yaşamlarını sonsuza kadar sürdürebilirler.
