Dünyada en çok konuşulan diller hakkında bir sıralama yapmak oldukça zordur. Çünkü, bir dili konuşan kişiyi neye göre belirlediğinize bağlı olarak sayılar oldukça değişebiliyor.
Her ne kadar, Türkiye’de bu durum ile fazla karşılaşmıyor olsak da, Çin ve Hindistan gibi büyük yüz ölçümlere sahip ülkelerde veya Güney Doğu Asya’da bulunan bazı ada ülkelerinde konuşulan diller kendi içerisinde oldukça değişmektedir. Ve farklı dilleri konuşan insanlardan kaç kişinin ana merkez tarafından belirlenen dili konuşabildiği tam olarak bilinememektedir. Örneğin; Hindistan’ın farklı bölgelerinde milyonlarca insan tarafından konuşulan onlarca farklı dilden bazıları şöyledir: Hintçe, Bengalce, Tamilce, Urduca, Keşmirce, Marathi, Guceratça, Teluguca, Assam dili vb.
Sıralamalar yapılırken, bir dil ile lehçe arasındaki farkın ne kadar olması durumunda, bunların tek bir ortak dil gibi sayılıp sayılamayacağı konusunda net bir değerlendirme kıstası yoktur. Bu yüzden, genellikle listeler oluşturulurken sıralamadaki dili, ana dil olarak konuşan kişiler baz alınır.
Bunun sıralamada ne gibi bir farklılık oluşturacağını da en iyi İngilizce dili üzerinden anlatabiliriz. Hindistan ve tarihte Birleşik Krallık tarafından koloni olarak kullanılan bazı devletlerde hala insanlar, ana dilin yanında ikinci dil olarak İngilizce konuşuyorlar. Üstelik, dünyanın büyük bir bölümünde de insanların ikinci dil olarak bu dili seçmesinden dolayı, çok fazla sayıda insanın bu dili konuştuğunu söyleyebiliriz. Dünya üzerinde İngilizce bilen insan sayısının, İngilizce’yi ana dil olarak konuşan sayısından 5 kat daha fazla olduğu düşünülüyor.
Bir dili ana dil olarak konuşan insanların baz alındığı istatistiklere göre yapılan dünyada en çok konuşulan diller sıralaması şöyle:
1 Mandarin Çincesi – (900 Milyon ile 1 Milyar)
Çince öğrenmek isteyen çoğu insan, genellikle Çince’nin tek bir dil olduğunu düşünür. Fakat Çin’in farklı bölgelerinde Mandarin, Birmanca, Tibet ve Kanton lehçesi gibi diller konuşulmaktadır. Bu diller arasında ise, Mandarin Çincesi açık arayla en büyük arayla en fazla konuşulan dildir.
Çin Halk Cumhuriyeti haricinde Tayvan ve Singapur’da bu dil resmi dil olarak kullanılmaktadır.
Mandarin Çincesi, dünyada 900 milyon ile 1 milyar arasında insan tarafından ana dil olarak kullanılıyor.
2 İspanyolca – (450 – 500 Milyon)
İspanyolca, dünyanın en konuşulan ikinci en büyük dilidir. Dünya üzerinde toplamda yaklaşık 500 milyon insan ana dili olarak İspanyolca konuşmaktadır.
İspanyolca, İberya yarımadası üzerinde kurulan Kastilya’ya dayanmaktadır. Kastilya döneminde başlayan keşifler ve kolonizasyon çalışmaları sayesinde dünyanın birçok farklı bölgesinde günümüzde İspanyolca ana dil olarak kullanılmaktadır.
Dünyada İspanyolca’nun ana dil olduğu yerler şöyledir: Orta Amerika, Güney Amerika, Karayipler, Ekvator Ginesi ve Güneydoğu Asya’daki bazı ülkeler.
3 İngilizce – (350 – 400 Milyon)
İngilizce, toplamda 350 ile 400 milyon arasındaki bu dili ana dil olarak kullanan insan sayesinde dünyada en fazla konuşulan üçüncü dil konumundadır.
İngiliz İmparatorluğu’nun tarihsel hakimiyeti ve günümüzde Amerika Birleşik Devletleri’nin ekonomik ve kültürel etkisi yüzünden İngilizce, ana dili olmayan insanlarda dahil olduğunda Dünya’da en fazla konuşulan ikinci dildir.
Cermen kökenli bir dil olan İngilizce, günümüzde dünya üzerinde ana dil olarak şu ülkelerde kullanılmaktadır: İngiltere, Galler, İskoçya, İrlanda, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Yeni Zelanda ve bazı küçük ada ülkeleri.
4 Hintçe – (350 Milyon)
Hindistan’ın toplamda 23 resmi dili vardır. Bunlardan bazılarının birbirlerine yüzde 90 oranında benzedikleri söylense de, ana dil olarak Hintçe kullanmadıkları için sıralamaya etki etmemiştir.
Hintçe, Hindistan hükümetinin kullandığı resmi dildir. Ve genellikle Kuzey ve Orta Hindistan’da konuşuluyor. Bu dil, Devanagari alfabesiyle yazıldığında Hintçe, Arap alfabesiyle yazıldığında ise Urduca olarak adlandırılan yine aynı bölge kullanılan bir dili oluşturuyor. Bölgede iki dili de inceleyen araştırmacılar, Hintçe ve Urduca içerdiği kelimeler bakımından birbirine büyük bir oranda benzerlik gösterdiğini belirtiyorlar.
Hintçe, Hindistan’da 350 milyon kişinin ana dilidir. Fakat, ikincil olarak bu dili konuşan başka ana dile sahip insanlar da dahil edildiğinde, toplam 550 milyon kişinin Hintçe bildiği düşünülüyor.
5 Arapça – (300 Milyon)
Arapça, 26 farklı ülkenin resmi dilidir. Ve dünya üzerinde yaklaşık 300 milyon kişinin konuştuğu Arapça, dünyanın en fazla konuşulan beşinci dildir.
Fakat, Arapça üzerine çalışan araştırmacılar farklı ülkeler konuşulan Arapça’nın belli yönlerden birbirinden farklı olduğunu, bu yüzden aynı dil olarak kabul edilemeyeceğini belirtiyorlar. Yine de, tüm ülkelerin kullandıkları dilin Arapça olarak adlandırılmasından dolayı, sıralama yapılırken bir ayrım yapılmıyor.
Dünya üzerinde Arapça kullanan ülkeler şöyledir: Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır, Suriye, Irak, Ürdün, Lübnan, Arap Yarımadası’ndaki ülkeler vb.
| Sıra | Diller |
Konuşan Kişi Sayısı |
| 6 | Rusça | 270 Milyon |
| 7 | Bengalce | 240 Milyon |
| 8 | Portekizce | 220 Milyon |
| 9 | Japonca | 130 Milyon |
| 10 | Lahnda | 110 Milyon |
| 11 | Teluguca | 85 Milyon |
| 12 | Marathi | 82 Milyon |
| 13 | Türkçe | 80 Milyon |
| 14 | Korece | 77 Milyon |
