Kalori, geçmişte fosil yakıtların kalitesini anlayabilmek için ürettiği ısıyı veya enerjiyi tanımlamak amacıyla ortaya çıkmıştır. Günümüzde hala fosil yakıtlarda kalori kullanılsa da, birçok kişi bu enerji birimini yiyeceklerin üzerindeki besin değerleri bölümünde görmüştür.
Kalori (cal) nedir? Tanım olarak, bir gram suyun sıcaklığını bir derece yükseltmek için gerekli ısı miktarıdır.
Kilokalori (kcal) nedir? 1 kilogram suyun sıcaklığını 1 derece kadar yükseltmek için gereken ısı miktarıdır. 1 Kilokalori, 1000 kaloriye eşittir.
Günlük Ne Kadar Kalori Alınmalı
Yiyeceklerin kalori değerleri, o besinden alacağınız enerji miktarını gösterir. Yazan bu kalori değerlerini okumuyor ve kalorilerin sadece diyet yapanlar için önemli olduğunu düşünüyorsanız, bu konuda yanılıyorsunuz. Kalori herkes için önemlidir. Çünkü, vücudunuzdaki her bir dokunun çalışması için enerji gerekiyor. Ve sağlıklı yaşamak için herkes, günlük ne kadar kalori alması gerektiğini bilmelidir.
Her besin belli bir kalori içerir. Fakat, tüm kaloriler sağlıklı değildir. Bu yüzden, yeterli kaloriyi alırken, vücudunuzun ihtiyacı olan sağlıklı besinleri bilmelisiniz. Örneğin, gazlı içecekler genellikle yüksek miktarda glikoz bulundurduğu için vücut için faydalı değillerdir, sadece kalori depolarıdır. Ve bu kaloriler eğer vücudunuzun ihtiyacı olandan fazla ise, yağ olarak depolanırlar.
Herkesin günlük kalori ihtiyacı farklıdır. Çünkü, insanların enerjiyi farklı hızlarda harcayabilen metabolizmaları ve farklı hayat koşulları vardır. Bir kişinin günlük ne kadar kalori alması gerektiği, o kişinin yaşamının ne derece hareketli geçtiğine, metabolizma hızına, genel sağlık durumuna, cinsiyetine, kilo, boy ve vücut yapısına bağlıdır.
Sağlık örgütleri, vücudun ihtiyacı olan minimum ortalama miktarın 1500 kalori olduğunu söylüyorlar. Bu kalori miktarı, vücutta herhangi bir kas yıkımı olmadan yaşanabilmesi için, gerekli olandır. Fakat, insanların sağlıklı olarak yaşamaları için bundan daha fazlasına ihtiyaçları vardır. Sağlıklı orta yaşlarda bir erkek günlük 2400 ile 2700 arası kalori almalıdır. Sağlıklı orta yaşlarda bir kadın ise, günlük 2000 ile 2200 kalori arasındaki enerjiye ihtiyaç duyar.
Kalori Miktarları Nasıl Hesaplanır
İnsan vücudunun hayatta kalmak için enerjiye, dolayısıyla da kaloriye ihtiyacı vardır. İhtiyaç olan enerjinin alınamaması durumunda, vücutta enerji elde etmek için hücre yıkımları meydana gelir. Hatta, ilerleyen aşamalarda organlar hayati fonksiyonlarını yerine getiremeyecek duruma gelebilirler. Bu yüzden, insanlar her gün sadece vücutlarının ihtiyaç duyduğu kalori miktarını tüketirse, sağlık bir hayat yaşama olasılıkları artar. Çok düşük veya yüksek kalori tüketimi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gıdalardaki kalori miktarı bize, o yiyeceğin ne kadar enerji bulundurduğunu gösterir. Fakat, önemli olan sadece kalori değerleri değildir. Aynı zamanda kalorinin hangi besinler ile sağlandığı da önemlidir.
Besinler tamamen yağdan, proteinden veya karbonhidrattan oluşuyorsa, ihtiyacınız kadar kalori alacaksınızdır. Yine de, bu durum sağlıklı yaşadığınız anlamına gelmez. Vücudunuzun her üç besin türüne de ihtiyacı vardır.
Bu besin türlerinden hangisini ne kadar yerseniz, vücudunuza kaç kalori almış olduğunuz şöyledir:
- 1 g karbonhidrat 4 kcal
- 1 g yağ 9 kcal
- 1 g protein 4 kcal
Örnek hesabı da 100 ml süt üzerinden yapalım. 100 ml süt içerisinde ortalama olarak 3,4 gram protein, 3,3 gram yağ ve 4,8 gram karbonhidrat bulunur.
Protein kalori miktarı (3,4 x 4) + Yağ kalori miktarı (3,3 x 9) + Karbonhidrat kalori miktarı (4,8 x 4) = 100 ml sütün kalori miktarı = 62,5 kcal
