İnsanlar olarak, günlük tükettiğimiz besinlerle belli miktarlarda dışarıdan vitamin almaya ihtiyacımız vardır. Çünkü, insan vücudunda vitaminler, genellikle fiziksel ihtiyaçları karşılamak için yeterli miktarlarda üretilemezler. Bu nedenle, vücutta eksikliği hissedilen vitaminlerin besinlerden veya sentetik kaynaklardan alınmaları gereklidir.

Her insanın farklı miktarlarda ve türlerde vitaminlere ihtiyacı vardır. Örneğin: D vitamini vücudun Güneş ışığına maruz kalması sonucu vücutta üretilebilir. Gün boyu Güneş altına çalışan birisinin vücuduna besinlerle D vitamini almasına gerek olmayabilirken, gününü evde geçiren birisinin D vitaminine ihtiyacı olabilir. Ayrıca, C vitamini gibi bazı vitaminler vücutta yeterince üretilemediği için, mutlaka besinlerle alınması gereklidir.

Vücutta her bir vitaminden yeterli miktarda yoksa, bunun sonucunda belirli eksikliklere bağlı olarak hastalıklar gelişebilir. Yazımızın devamında, kaç çeşit vitamin olduğunu, bunların her birinin özellikleri ve hangi besinlerde bulunduğunu okuyabilirsiniz.

Vitamin Çeşitleri

Vitaminler temel olarak iki gruba ayrılırlar. Bunlar: Yağda çözünen vitaminler ve suda çözünen vitaminlerdir.

Yağda çözünen vitaminler, A, D, E ve K vitaminleridir. Bu tür vitaminler, yağda çözünürler ve bu yüzden de vücudun ve karaciğerin yağ dokularında depolanırlar. Ayrıca, vücutta kolay depolanabildikleri için günlerce hatta aylarca saklanabilirler.

Suda çözünen vitaminler, C vitamini ve tüm B vitaminleridir. Adından da anlaşılabileceği gibi suda çözündükleri için vücutta uzun süre kalmazlar ve idrarla atılırlar. Bu nedenle, suda çözünen vitaminlerin, yağda çözünen vitaminlere oranla vücuda daha sık alınması gereklidir.

A Vitamini

Vücutta Eksik ise: Halk arasında tavuk karası olarak da bilinen gece körlüğüne sebep olabilir.
Alınabilecek Besinler: Havuç, yumurta, karaciğer, tatlı patates, balkabağı, süt, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, kabak, kavun, dolmalık biber, kırmızı et, şeftali

D Vitamini

Vücutta Eksik ise: Çocuklarda D vitamini eksikliği, raşitizm, kemik deformasyonu, boy uzamasında gecikme ve diş yapısında güçsüzlüğe neden olabilir. Yetişkinlerde ise, kemik erimesine, kemik yumuşamasına ve diş çürümelerine neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: D vitamini alınabilecek en iyi kaynak Güneş ışığıdır. Buna ek olarak, somon ve ton balığı gibi yağlı balıklar, yumurta, karaciğer, mantarlarda belli miktarlarda bulunur.

E Vitamini

Vücutta Eksik ise: E vitamini eksikliği son derece nadir olarak, sadece ağır yetersiz beslenme sonucunda oluşabilir. Ve, yaşanması durumunda kan hücrelerinin yıkımının erken gerçekleştiği hemolitik anemiye neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: Kivi, badem, ay çekirdeği, zeytin, süt, fındık, yeşil yapraklı sebzeler, doğal bitkisel yağlar, yaban mersini, domates, avokado

K vitamini

Vücutta Eksik ise: K vitamini eksikliği, vücudun kanamaya eğilimli hale gelmesine ve anemiye sebep olabilir.
Alınabilecek Besinler: Brokoli, kivi, havuç, yeşil fasülye, yeşil bezelye, maydanoz, yeşil yapraklı sebzeler, kuşkonmaz, Brüksel lahanası

B1 Vitamini

Vücutta Eksik ise: Wernicke-Korsakoff sendromu, beriberi hastalığı, kalp ritmi hızlanması, iştahsızlık, bulantı, yorgunluk ve mide-bağırsak sorunları bulunur.
Alınabilecek Besinler: Ay çekirdeği, kuşkonmaz, marul, karnabahar, mantar, mercimek, ıspanak, patlıcan, Brüksel lahanası, patates, domates, ton balığı, soya fasulyesi, bezelye, barbunya

B2 Vitamini

Vücutta Eksik ise: Dudaklarda çatlamalar ve yara oluşumları, iştahsızlık ve yorgunluk sayılabilir.
Alınabilecek Besinler: Badem, kuşkonmaz, bamya, balık, soya fasulyesi, pazı, mantar, ıspanak, yoğurt, yumurta, karaciğer

B3 Vitamini

Vücutta Eksik ise: İshal, dermatit ve stomatit yaşanabilir.
Alınabilecek Besinler: Mantar, kuşkonmaz, karaciğer, kalp, böbrek, yerfıstığı, fındık, mısır, yeşil yapraklı sebzeler, tatlı patates, avokado, hurma, mercimek, havuç, badem, kereviz, şalgam, şeftali, baklagiller

B5 Vitamini

Vücutta Eksik ise: Sadece aşırı beslenme yetersizliğinde ortaya çıkar ve ayakta karıncalanmaya neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: Brokoli, mercimek, mantar, tatlı patates, ay çekirdeği, karnabahar, bezelye, yeşil yapraklı sebzeler, et, yumurta, çilek, avokado

B6 Vitamini

Vücutta Eksik ise: Yetişkinlerde, stomatit, dermatit, sinir sistemi bozuklukları, kansızlık, uykusuzluk, sinirlilik, depresyon gibi rahatsızlıklara sebep olabilirken, yeni doğan bebeklerde zeka geriliği görülebilir.
Alınabilecek Besinler: Taze günlük süt, yeşil yapraklı sebzeler, et, patates, nohut, muz, domates, avokado, ceviz, fındık, yağlı balıklar

B7 Vitamini

Vücutta Eksik ise: İnsanlarda çok nadir görülür. Fakat, çiğ yumurta beyazlarının uzun süre tüketilmesi durumunda B7 vitamini eksikliğine sebep olabildiği biliniyor. Yaşanması durumunda da, dermatit ve bağırsak iltihaplanmasına neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: Yeşil yapraklı sebzeler, yumurta sarısı, avokado, ahududu, karnabahar, havuç, muz, karaciğer

B9 Vitamini

Vücutta Eksik ise: B9 vitamini eksikliği özellikle hamilelerde doğum kusurları ile bağlantılıdır. Ayrıca anemi, zayıflık, kilo kaybı, ağız kenarlarında çatlama ve ishal görülebilir.
Alınabilecek Besinler: Yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, kuşkonmaz, brokoli, Brüksel lahanası, karaciğer, ıspanak, yeşil bezelye, avokado, muz

B12 Vitamini

Vücutta Eksik ise: B12 vitamini eksikliği, megaloblastik anemiye ve nörolojik problemlere neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: Neredeyse bütün kırmızı ve beyaz etler, süt ve süt ürünleri, yumurta, karaciğer

C vitamini

Vücutta Eksik ise: C vitamini eksikliği, diş eti kanaması, cilt kuruluğu, halsizlik, dokularda deformasyon, yara iyileşmesinde gecikme ve megaloblastik anemiye neden olabilir.
Alınabilecek Besinler: Biber, kivi, portakal, greyfurt, çilek, kavun, ananas, limon, brokoli, karnabahar, lahana, Brüksel lahanası, maydonoz